Tot voor kort was het mij onduidelijk wat nu afmixen is en wie dit wanneer doet? Wat de rol van een producer is? Wat is masteren, wanneer gebeurt dat en wie doet dat? In dit deel probeer ik dit op te heldere.
Als componist van een muziekwerk bedenk je de riff's, de akkoorden, de melodie, je bedenkt de muziek, welke noten uit welk muziekinstrument en hiermee maak je een compositie of arrangement. Al dan niet begeleid door een tekst. Als componist van elektronische muziek bedenk jezelf de geluidjes en maak je deze zelf met behulp van elektronische apparaten.
De Studio
Om deze op te gaan nemen zoek je een studio die bij je past en welke de apparatuur heeft die je nodig hebt. Streef kwaliteit na op elk gebied dus ook inzake een studio. Als maker van elektronische muziek heb je in wezen je track al opgenomen en is het opname gedeelte van de studio minder relevant, de aanwezige mengtafel en andere faciliteiten dat is wat je nodig hebt.
Sound engineer
Ook hier geldt dat je specialisten hebt en beunhazen. Een engineer doet het afmixen tijdens de opnames in de studio (de man achter de knopjes en schuifjes). Een goede sound engineer doet wonderen met geluid. Elke studio heeft zijn eigen sound engineer maar je kan ook een buitenstaander inhuren.
Een sound engineer kan de ideeën van de producer omzetten naar hoe het moet klinken in geluid en sound. Hij zorgt ervoor dat de geluiden en het arrangement op zijn best klinken.
Producer
Als componist ben je eigenlijk je eigen producer. Een externe producer aantrekken kan helpen om je tracks naar een hoger niveau te tillen, of de sound aan te passen zodat de track lekkerder loopt. Een externe producer heeft vaak ook een frisse kijk op de dingen wat soms verhelderend kan werken.
De producer onderhoud de relatie tussen de sound engineer en de rest van het team. Een goede producer heeft oren voor en is op de hoogte van de hedendaagse muziekmarkt. Zorg ervoor dat je op kan schieten met de producer zoek anders iemand anders.
Het opname team
Nu heb je een opname team samengesteld, met dit team maak je een plan alvorens de studio in te gaan. Een goede planning voorkomt lange en dure opnametijd. De opnames zijn gemaakt een de CD kan in productie. Voordat hij daadwerkelijk in productie gaat worden de opnames eerst nog gemasterd.
Mastering engineer
Dit is een specialist die de opnames nog eens onderhanden pakt en alle geluiden nog voller, harder en dikker maakt. De mastering engineer doet dat door gebruik te maken van compressie, limiting, EQ en een heel scala aan technieken. Een mastering engineer laat een goede mix nog beter klinken.
zondag 7 november 2010
Deel 7: Publishing rechten en Publisher. (concept)
Hier gaat het om de auteursrechten van een werk. Inmiddels weten we dat meerdere partijen houder kunnen zijn van de auteursrechten en daardoor royalty's (vergoeding) ontvangen voor de copyrights (reproduceerrechten). De componist en tekstschrijver zijn als scheppende artiest auteursrechthouder maar je kan auteursrechten overdragen waardoor ook andere auteursrechthouder kunnen zijn.
Als auteursrechthouder ben je bezitter van de copyrights (reproduceerrechten) maar ook de publishing rights. Als men het muziekstuk bijvoorbeeld willen gebruiken in een commercial, film, game, TV serie e.d. moet mijn royalty's betalen voor de publishing rechten om het muziekstuk te mogen gebruiken. Deze royalty's worden uitgekeerd aan de auteursrechthouders. Royalty's over je publishing rechten kunnen zeer lucratief zijn.
De Publisher
Een publisher probeert je werk zoveel mogelijk door anderen te laten gebruiken, hierdoor creëer je extra inkomsten aan royalty's. In wezen werkt de publisher voor auteursrechthouder(s) om zoveel mogelijk reproductie- en publishing rechten te verkopen, dit te beheren en zorgt voor de betalingen hiervan aan de auteursrechthouder(s)
Een publisher s verantwoordelijk voor het volgende:
Een publisher zal proberen om de duur van de overeenkomst zo lang mogelijk te maken en het liefst eeuwig. Als je een goeie publisher hebt is dit niet zo erg maar als hij je links laat liggen en jij werkt je de schompus zit hij gewoon te cashen. Als je een goede publisher hebt die zijn best doet teken je na 10 jaar gewoon weer bij, als je een nietsnut hebt dan kan je in ieder geval van hem afkomen.
Een co-publishing overeenkomst
Degene die je publishing doet kan een aparte publisher zijn waarbij de verdeling dus vaak 50/50 is. Je kan er ook voor kiezen om een co-publishing deal te sluiten met je platen maatschappij waarbij meerdere partijen de 50% van het publisher-gedeelte delen.
Het is 'Not Done' om aan de 50% van de scheppende artiest te komen.
Het werk voor publishing wordt dan verdeelt tussen de band en platenmaatschappij. Omdat de 50% voor scheppende artiest intact blijft en de artiest nu de andere 50% deelt met de platenmaatschappij wordt de verdeling van de auteursrechten 75% voor de scheppende artiest en 25% voor de platenmaatschappij.
Als auteursrechthouder ben je bezitter van de copyrights (reproduceerrechten) maar ook de publishing rights. Als men het muziekstuk bijvoorbeeld willen gebruiken in een commercial, film, game, TV serie e.d. moet mijn royalty's betalen voor de publishing rechten om het muziekstuk te mogen gebruiken. Deze royalty's worden uitgekeerd aan de auteursrechthouders. Royalty's over je publishing rechten kunnen zeer lucratief zijn.
De Publisher
Een publisher probeert je werk zoveel mogelijk door anderen te laten gebruiken, hierdoor creëer je extra inkomsten aan royalty's. In wezen werkt de publisher voor auteursrechthouder(s) om zoveel mogelijk reproductie- en publishing rechten te verkopen, dit te beheren en zorgt voor de betalingen hiervan aan de auteursrechthouder(s)
Een publisher s verantwoordelijk voor het volgende:
- Licenties voor gebruik van je werk uitgeven.
- Andere artiesten of producers zoeken die je werk willen opnemen.
- En ervoor zorgen dat de publishing royalty's betaald worden.
Een publisher zal proberen om de duur van de overeenkomst zo lang mogelijk te maken en het liefst eeuwig. Als je een goeie publisher hebt is dit niet zo erg maar als hij je links laat liggen en jij werkt je de schompus zit hij gewoon te cashen. Als je een goede publisher hebt die zijn best doet teken je na 10 jaar gewoon weer bij, als je een nietsnut hebt dan kan je in ieder geval van hem afkomen.
| 50% | 50% |
| componist | Publisher |
| tekstschrijver | |
Een co-publishing overeenkomst
Degene die je publishing doet kan een aparte publisher zijn waarbij de verdeling dus vaak 50/50 is. Je kan er ook voor kiezen om een co-publishing deal te sluiten met je platen maatschappij waarbij meerdere partijen de 50% van het publisher-gedeelte delen.
Het is 'Not Done' om aan de 50% van de scheppende artiest te komen.
Het werk voor publishing wordt dan verdeelt tussen de band en platenmaatschappij. Omdat de 50% voor scheppende artiest intact blijft en de artiest nu de andere 50% deelt met de platenmaatschappij wordt de verdeling van de auteursrechten 75% voor de scheppende artiest en 25% voor de platenmaatschappij.
| 50% | 50% |
| componist | |
| componist | tekstschrijver |
| tekstschrijver | |
| platenlabel | |
Deel 6: BUMA STEMRA & SENA
Deze namen zijn in voorgaande delen al eens de revue gepasseerd. BUMA STEMRA is bij de meeste wel bekend maar SENA wat minder. Hier een korte omschrijving van de werkzaamheden die deze instanties uitvoeren.
BUMA
Behartigd de belangen van de scheppende artiest of auteursrechthouder. BUMA int de royalty's voor het al dan niet live ten gehore brengen van een muziekstuk in het openbaar. Personen en organisaties die in het openbaar muziek laten horen zijn dit verplicht te melden bij BUMA. Hoogte voor deze vergoeding wordt door BUMA vastgesteld.
STEMRA
Komt op voor de belangen van de scheppende artiest of auteursrechthouder inzake mechanische reproductie van hun werk. Een producent die een werk wil reproduceren moet hiervoor een vergoeding betalen aan de scheppende artiest of auteursrechthouder. De producent betaald deze aan STEMRA welke ervoor zorgt dat het verdeelt wordt onder de scheppende artiesten of auteursrechthouders. Hoogte voor deze vergoeding wordt door STEMRA vastgesteld.
SENA
Behartigd de belangen van de uitvoerende artiest bij het openbaar afspelen van mechanische muziek. De uitvoerende artiest heeft meegewerkt aan die opname en heeft daarvoor recht op een vergoeding. Hoogte voor deze vergoeding wordt door SENA vastgesteld.
Uiteraard moet je lid worden van elke organisatie voordat zij voor jouw belangen opkomen. SENA heeft pas nut wanneer je daadwerkelijk een opname hebt gemaakt.
Bron: Musiconomie door Ton Lamers
BUMA
Behartigd de belangen van de scheppende artiest of auteursrechthouder. BUMA int de royalty's voor het al dan niet live ten gehore brengen van een muziekstuk in het openbaar. Personen en organisaties die in het openbaar muziek laten horen zijn dit verplicht te melden bij BUMA. Hoogte voor deze vergoeding wordt door BUMA vastgesteld.
STEMRA
Komt op voor de belangen van de scheppende artiest of auteursrechthouder inzake mechanische reproductie van hun werk. Een producent die een werk wil reproduceren moet hiervoor een vergoeding betalen aan de scheppende artiest of auteursrechthouder. De producent betaald deze aan STEMRA welke ervoor zorgt dat het verdeelt wordt onder de scheppende artiesten of auteursrechthouders. Hoogte voor deze vergoeding wordt door STEMRA vastgesteld.
SENA
Behartigd de belangen van de uitvoerende artiest bij het openbaar afspelen van mechanische muziek. De uitvoerende artiest heeft meegewerkt aan die opname en heeft daarvoor recht op een vergoeding. Hoogte voor deze vergoeding wordt door SENA vastgesteld.
Uiteraard moet je lid worden van elke organisatie voordat zij voor jouw belangen opkomen. SENA heeft pas nut wanneer je daadwerkelijk een opname hebt gemaakt.
Bron: Musiconomie door Ton Lamers
zaterdag 6 november 2010
Deel 5: Artiesten overeenkomst. (concept)
De schrijfster van Start & Run Your Own Record Label adviseert hier om de volgende boeken te lezen en als naslagwerk er op na te houden: This Business of Music door Sidney Shemel en M. William Krasilovsky, dit boek wordt gezien als de bijbel van de muziekindustrie. Ook het boek All You Need to Know About the Music Business door Donald Passman wordt aangeraden, dit boek behandelt de zakelijk juridische kant van de muziekindustrie.
Zoek een jurist.
Aan alle kanten wordt geadviseerd om een advocaat te zoeken die jouw belangen behartigd in geschillen en contractbesprekingen. Zoek een advocaat die gespecialiseerd is in Auteursrecht en royalties en zoek een advocaat waarmee het klikt. Er wordt geadviseerd om dit vooraf al te doen zodat je direct een advocaat beschikbaar hebt. Heb je nog geen budget voor een eigen advocaat wordt dan lid van vereniging PALM. Dit is een onafhankelijke vereniging voor auteurs van muziek. Zij hebben iedere vrijdag een spreekuur waar een jurist aanwezig is waar je vragen kunt stellen en informatie kunt inwinnen.
Maak geen mondelinge overeenkomsten meer maar zet alles op papier, beschrijf hier in detail wat je afgesproken hebt, wat jij doet en wat de andere partij doet. Dit geldt ook voor overeenkomsten met goede bekenden of vrienden.
Artist Agreements (Artiesten contract) Is dit hetzelfde als een 'Titel contract'?
Het boek Start & Run Your Own Record Label door Daylle Deanna Schwartz is geschreven voor mensen die een eigen label willen beginnen, voor een artiest is het leerzaam te weten hoe labels te werk gaan of kunnen gaan.
Als je een label begint om je eigen muziek uit te brengen heb je dit contract niet nodig, alle rechten, kosten en baten liggen in eigen handen. Als je bij een label wil gaan tekenen dan is het volgende goed om te weten.
In de meeste gevallen komt de jurist van de platenmaatschappij met een contract met alle voor hem zo positief mogelijk uitpakkende clausules en percentages. Dit is een onderhandelingspositie in nemen vanuit de platenmaatschappij! Vanaf hier moet er dus onderhandelt worden om als artiest niet teveel in te leveren door meteen te tekenen. Hier heb je dus een advocaat voor nodig die weet waar het over gaat en die voor jou een zo gunstig mogelijk contract af te sluiten.
Uiteraard probeert de platenmaatschappij het contract waterdicht te maken zodat jij als artiest niet zomaar weg kunt gaan bij hen om naar een ander label te gaan. Een label zal proberen om een contract af te sluiten op basis van een x aantal albums, het liefst meer dan 1. Als artiest zit je dan vast aan een aantal te leveren albums maar het label zegt er niet bij binnen hoeveel jaar die albums door hem uitgegeven gaan worden. Als de platenmaatschappij je links laat liggen en totaal geen prioriteit stelt aan jouw album uitgeven is dit zwaar klote voor jouw als artiest. Ondertussen zit je als artiest wel vast aan dat contract niet wetend hoe lang dit kan gaan duren.
Voor een artiest is het interessanter om een contract aan te gaan dat zo kort mogelijk duurt en 1 album of track. Zo schep je een verplichting dat de platenmaatschappij binnen die tijd ook zijn afspraken moet nakomen, als deze dat niet doet pleegt deze contractbreuk en kan je als artiest van dat contract af. Als de platenmaatschappij wel zijn afspraken nakomt dan ben je na dat album of na de afgesproken tijd weer vrij om met anderen in zee te gaan.
Spreek dus een contract af voor een bepaald aantal tracks of albums, het liefst zo min mogelijk, wat jij als artiest aan de platenmaatschappij levert en wat de platenmaatschappij uit zal gaan brengen. Spreek ook af binnen hoeveel jaar dit gebeuren moet, zo schep je een commitment voor beide partijen.
Eigendom van de Master Copy; reproductierechten geluidsopname
Volgens het boek Start & Run Your Own Record Label zijn de eigendomsrechten over de master copy erg belangrijk. De master copy is de originele kopie van de opname, als eigenaar van de master copy heb je de reproductierechten van de geluidsopname in handen.
Als je onder een Label een opname maakt is de platenmaatschappij in de meeste gevallen eigenaar van de master copy, of anders gaan ze deze proberen te krijgen. Als eigenaar van de master copy heb je de controle in handen wat er in de toekomst met de opnames gebeurt, dit is een waardevol bezit.
Punten om in de gaten te houden bij een contract
In je contract moet staan welk percentage van de groothandelsprijs als royalties voor uitvoerende artiest uitgekeerd worden. (Naburig recht). Jij als uitvoerend artiest hebt meegeholpen aan het tot stand komen van de CD. In het boek Start & Run Your Own Record Label wordt gesproken over 12-14%. Dit is gebaseerd op de Amerikaanse situatie. Het percentage wat wij voorgesteld hebben gekregen is een stuk hoger.
Zoek een jurist.
Aan alle kanten wordt geadviseerd om een advocaat te zoeken die jouw belangen behartigd in geschillen en contractbesprekingen. Zoek een advocaat die gespecialiseerd is in Auteursrecht en royalties en zoek een advocaat waarmee het klikt. Er wordt geadviseerd om dit vooraf al te doen zodat je direct een advocaat beschikbaar hebt. Heb je nog geen budget voor een eigen advocaat wordt dan lid van vereniging PALM. Dit is een onafhankelijke vereniging voor auteurs van muziek. Zij hebben iedere vrijdag een spreekuur waar een jurist aanwezig is waar je vragen kunt stellen en informatie kunt inwinnen.
Maak geen mondelinge overeenkomsten meer maar zet alles op papier, beschrijf hier in detail wat je afgesproken hebt, wat jij doet en wat de andere partij doet. Dit geldt ook voor overeenkomsten met goede bekenden of vrienden.
Artist Agreements (Artiesten contract) Is dit hetzelfde als een 'Titel contract'?
Het boek Start & Run Your Own Record Label door Daylle Deanna Schwartz is geschreven voor mensen die een eigen label willen beginnen, voor een artiest is het leerzaam te weten hoe labels te werk gaan of kunnen gaan.
Als je een label begint om je eigen muziek uit te brengen heb je dit contract niet nodig, alle rechten, kosten en baten liggen in eigen handen. Als je bij een label wil gaan tekenen dan is het volgende goed om te weten.
In de meeste gevallen komt de jurist van de platenmaatschappij met een contract met alle voor hem zo positief mogelijk uitpakkende clausules en percentages. Dit is een onderhandelingspositie in nemen vanuit de platenmaatschappij! Vanaf hier moet er dus onderhandelt worden om als artiest niet teveel in te leveren door meteen te tekenen. Hier heb je dus een advocaat voor nodig die weet waar het over gaat en die voor jou een zo gunstig mogelijk contract af te sluiten.
Uiteraard probeert de platenmaatschappij het contract waterdicht te maken zodat jij als artiest niet zomaar weg kunt gaan bij hen om naar een ander label te gaan. Een label zal proberen om een contract af te sluiten op basis van een x aantal albums, het liefst meer dan 1. Als artiest zit je dan vast aan een aantal te leveren albums maar het label zegt er niet bij binnen hoeveel jaar die albums door hem uitgegeven gaan worden. Als de platenmaatschappij je links laat liggen en totaal geen prioriteit stelt aan jouw album uitgeven is dit zwaar klote voor jouw als artiest. Ondertussen zit je als artiest wel vast aan dat contract niet wetend hoe lang dit kan gaan duren.
Voor een artiest is het interessanter om een contract aan te gaan dat zo kort mogelijk duurt en 1 album of track. Zo schep je een verplichting dat de platenmaatschappij binnen die tijd ook zijn afspraken moet nakomen, als deze dat niet doet pleegt deze contractbreuk en kan je als artiest van dat contract af. Als de platenmaatschappij wel zijn afspraken nakomt dan ben je na dat album of na de afgesproken tijd weer vrij om met anderen in zee te gaan.
Spreek dus een contract af voor een bepaald aantal tracks of albums, het liefst zo min mogelijk, wat jij als artiest aan de platenmaatschappij levert en wat de platenmaatschappij uit zal gaan brengen. Spreek ook af binnen hoeveel jaar dit gebeuren moet, zo schep je een commitment voor beide partijen.
Eigendom van de Master Copy; reproductierechten geluidsopname
Volgens het boek Start & Run Your Own Record Label zijn de eigendomsrechten over de master copy erg belangrijk. De master copy is de originele kopie van de opname, als eigenaar van de master copy heb je de reproductierechten van de geluidsopname in handen.
Als je onder een Label een opname maakt is de platenmaatschappij in de meeste gevallen eigenaar van de master copy, of anders gaan ze deze proberen te krijgen. Als eigenaar van de master copy heb je de controle in handen wat er in de toekomst met de opnames gebeurt, dit is een waardevol bezit.
Punten om in de gaten te houden bij een contract
In je contract moet staan welk percentage van de groothandelsprijs als royalties voor uitvoerende artiest uitgekeerd worden. (Naburig recht). Jij als uitvoerend artiest hebt meegeholpen aan het tot stand komen van de CD. In het boek Start & Run Your Own Record Label wordt gesproken over 12-14%. Dit is gebaseerd op de Amerikaanse situatie. Het percentage wat wij voorgesteld hebben gekregen is een stuk hoger.
Als ik het tot nu toe goed begrijp teken je als uitvoerend artiest(en) een contract met het platenlabel en regel je met hen de zaken en betalingen als uitvoerende artiest(en) van de geluidsopname. De vergoeding voor het gebruiken van de werken (auteursrecht) wordt door de platenmaatschappij betaald aan STEMRA die dit verdeeld onder de auteursrechthouders.
Dit percentage is niet vastgesteld en kan en mag dus hoger of lage zijn, onderhandelbaar dus. Grote labels proberen nog wel eens door "rare" constructies de basisprijs waarop deze vergoedingen gebaseerd worden zo laag mogelijk te maken.
Hier ga ik er even vanuit dat de basisprijs het bedrag is wat de platenmaatschappij krijgt wat de groothandel betaald voor je Track of CD, min bepaalde onkosten die het platenlabel gemaakt heeft. Het afgesproken percentage als vergoeding wordt gebaseerd op die basisprijs. Hoe meer onkosten een label probeert te declareren op die bruto prijs, hoe lager de basisprijs, hoe lager het uit te keren vergoeding voor de uitvoerende artiest is.
Kosten die normalerwijs van de brutoprijs afgetrokken mogen worden zijn:
- Opnamekosten.
- voorschotten.
- Apperatuur.
- Een gedeelte of de gehele kosten van het maken van een video.
- Een gedeelte of de gehele kosten van het inhuren van een promoter.
- Het persen.
- Drukwerk.
- Adverteren.
- Marketing.
woensdag 3 november 2010
Deel 4: Deze blog is geen handleiding, raadpleeg altijd een jurist.
Om te voorkomen dat men dadelijk gaat denken dat je met de informatie, welke in deze blog opgetekend wordt, de muziekwereld alleen aan kan die heeft het mis.
Raadpleeg altijd een jurist die op de hoogte is van de muziekwereld!
Deze informatie is er om de manager en de band beter te leren begrijpen waarover een jurist, accountant of andere partijen praten. Zo sta je niet helemaal blanco voor de neus van deze mensen. Deze regels en wetten zijn specialistisch werk wat je dan ook aan specialisten moet overlaten, zij gaan over de puntjes en de komma's.
Raadpleeg altijd een jurist die op de hoogte is van de muziekwereld!
Deze informatie is er om de manager en de band beter te leren begrijpen waarover een jurist, accountant of andere partijen praten. Zo sta je niet helemaal blanco voor de neus van deze mensen. Deze regels en wetten zijn specialistisch werk wat je dan ook aan specialisten moet overlaten, zij gaan over de puntjes en de komma's.
Deel 3: Auteursrecht, naburig recht, persoonlijkheidsrecht en reproductierechten. (concept)
Auteursrecht
“Ook bekend als copyright is het recht van de maker of een eventuele rechtverkrijgende van een werk van literatuur, wetenschap of kunst om te bepalen hoe, waar en wanneer zijn werk wordt openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Het auteursrecht ontstaat van rechtswege. Men hoeft niets te deponeren of te registreren.” (citaat: Wikipedia)
“Ook bekend als copyright is het recht van de maker of een eventuele rechtverkrijgende van een werk van literatuur, wetenschap of kunst om te bepalen hoe, waar en wanneer zijn werk wordt openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Het auteursrecht ontstaat van rechtswege. Men hoeft niets te deponeren of te registreren.” (citaat: Wikipedia)
Door het maken heb je automatisch de auteursrechten. Om te bewijzen dat jij dat stuk op een bepaalde datum al hebt gemaakt is het raadzaam om je werken toch te laten registreren bij de belastingdienst of een notaris. Voor beide geldt dat niet elk kantoor dit doet. Als auterrechthouder heb je ook de rechten voor het vermenigvuldigen van je werk, de kopieerrechten.
Auteursrechten blijven geldig tot 70 jaar na het overlijden van de maker van het werk.
Overdracht auteursrechten
Je kan auteursrechten overdragen aan iemand anders bijvoorbeeld een platenmaatschappij. Je hebt dan weinig tot geen inspraak meer over waar, hoe en hoe vaak je werk dan uitgegeven wordt. Als vergoeding krijg je royalty’s (vergoeding). Overdracht van auteursrecht moet schriftelijk gebeuren, ben wijs en haal er een jurist bij die verstand heeft van dit soort dingen.
Ook al heb je de auteursrechten overgedragen aan bijvoorbeeld een platenmaatschappij dan heb je nog steeds rechten namelijk het persoonlijkheidsrecht. Hiermee kun jij als maker je verzetten tegen aantasting van je werk.
Onder licentie
Om meer controle te houden over je auteursrechten kun je ook een licentie geven. Hiermee geef je een platenmaatschappij toestemming om je werk voor een bepaalde uitgave van je werk. Auteursrechten blijft zo bij de maker jij dus. Licentie uitgeven kan mondelijk gebeuren, ook hier ben wijs en leg de afspraken schriftelijk vast.
Royalty’s voor het vermenigvuldigen van je werk. (kopieerrechten)
Je kan anderen toestemming geven om je werk te gebruiken, je geeft een ander dan een licentie. Jij kan voorwaarden stellen aan de andere partij die met jouw werk iets wil gaan doen. Je kan een platenmaatschappij toestemming geven om je werk op CD uit te brengen in ruil voor royalty’s (vergoeding). Dit kan een vast bedrag zijn of een percentage van de verkoopprijs. (bron: Musiconomie)
Royalty’s is eigenlijk een zeer verwarrend begrip, als je royalty's zegt denk je aan 1 vorm van vergoeding terwijl er vaak verschillende geldstromen zijn. Je hebt onder andere:
- Royalty's voor het al dan niet live in het openbaar vertonen van je werk als scheppende artiest of auteursrechthouder.
- Royalty's voor mechanische reproducties van je werk als scheppende artiest of auteursrechthouder.
Naburig recht;
Muzikanten die jouw werken spelen of producers die een cd maakt met jouw werken hebben naburig recht. Als bijvoorbeeld de zanger de tekstschrijver is en de bassist de componist dan hebben de drummer en de gitarist geen auteursrechten maar wel naburig recht. Hiermee kunnen uitvoerende muzikanten of producers zich verzetten tegen ongeoorloofd gebruik van de opnames of registratie van de uitvoering. Het feit dat de muzikant en/of producer mee gewerkt heeft aan het tot stand komen van bijvoorbeeld een plaat geeft de muzikant en/of producer recht op een vergoeding van dit naburig recht.
Vergoedingen (worden ook royalty's genoemd) voor naburig recht zijn:
Muzikanten die jouw werken spelen of producers die een cd maakt met jouw werken hebben naburig recht. Als bijvoorbeeld de zanger de tekstschrijver is en de bassist de componist dan hebben de drummer en de gitarist geen auteursrechten maar wel naburig recht. Hiermee kunnen uitvoerende muzikanten of producers zich verzetten tegen ongeoorloofd gebruik van de opnames of registratie van de uitvoering. Het feit dat de muzikant en/of producer mee gewerkt heeft aan het tot stand komen van bijvoorbeeld een plaat geeft de muzikant en/of producer recht op een vergoeding van dit naburig recht.
Vergoedingen (worden ook royalty's genoemd) voor naburig recht zijn:
- Wanneer jij als uitvoerende artiest of producer meewerkt aan een opname van bijv. een CD. Dit wordt met de platenmaatschappij afgesproken en is een vast bedrag of een percentage van de groothandelsprijs. Platenmaatschappijen mogen sommige door hen gemaakte kosten van deze vergoeding aftrekken, meer hierover in deel 5.
- Wanneer het mechanische werk (bijv. CD) waar jij als uitvoerende artiest of producer aan meegewerkt hebt in het openbaar vertoont wordt.
Hoe zit het nu? Uitleg aan de hand van een casus.
In deze casus gaan we uit van een band bestaande uit 4 personen; zanger, bassist, gitarist en drummer. De zanger is de tekstschrijver en de bassist is de componist.
De band gaat uit zijn dak, het eerste platencontract is in de pocket. De platenmaatschappij sluit met de band een deal over de vergoeding als uitvoerende artiest op zijn mechanische drager. Alle vie de bandleden krijgen deze vergoeding omdat zij uitvoerende artiest zijn op de mechanische drager.
De platenmaatschappij betaald royalty's aan STEMRA voor het reproduceren van het werk. STEMRA verdeeld deze vergoeding onder de scheppende artiesten of auteursrechthouders. In dit geval de zanger en de bassist.
De platenmaatschappij betaald royalty's aan STEMRA voor het reproduceren van het werk. STEMRA verdeeld deze vergoeding onder de scheppende artiesten of auteursrechthouders. In dit geval de zanger en de bassist.
Zoals ik het nu begrijp pissen hier de gitarist en de drummer naast de pot, zij hebben namelijk geen recht op royalty’s zij zijn geen scheppende artiest.
Het label huurt een studio en zoekt een producer om de CD op te nemen en samen te stellen. Zodra er opnames zijn gemaakt heeft het label de copyrights van de geluidsopname en hebben de zanger, bassist, gitarist en drummer als uitvoerende artiest een naburig recht verkregen. Ook de producer.
Nu ga ik twee vervolg scenario’s creëren om bepaalde gevolgen duidelijk te maken of te krijgen, voor mezelf maar ook voor iedereen die zoekende is in dit oerwoud.
Scenario 1
De CD verkoopt goed tot zeer goed onder een publiek van liefhebbers. Maar de CD wordt niet op de tv of radio gespeeld en er zijn geen optredens.
(Op zich is dit niet erg realistisch maar is zo gesteld om de verschillen in het voorbeeld zo groot mogelijk te maken.)
Zoals ik het nu begrijp hebben de zanger en de bassist al een inkomsten door de royalty’s die door de platenmaatschappij aan STEMRA betaald moeten worden voor de reproductierechten als scheppende artiest of auteursrechthouder. Daarnaast ontvangen alle vier de bandleden een vergoeding van de platenmaatschappij voor het meewerken aan de opnames als uitvoerende artiest.
Scenario 2
De CD is mateloos populair en wordt de hele dag op radio en tv gespeeld. De verkopen gaan als een speer en menig DJ draait een track op grote evenementen.
Ook hier krijgen de zanger en bassist hun royalty’s en inkomsten van reproductierecht zoals in scenario 1 omschreven, In tegenstelling tot scenario 1 zijn er nu wel veel openbare vertoningen van de opnames die je gemaakt hebt met je band.
Nu komen er twee instanties in actie; BUMA gaat voor componist en tekstschrijver langs bij de winkels, de kapper, de kroeg in het dorp, bij promotors van feesten, iedereen die deze werken openbaar vertoont komt in aanraking met de BUMA welke de auteursrechten komt innen voor de scheppende artiest.
SENA komt in actie en gaat ook langs bij de kapper, de kroeg en die winkel maar die int dan de bijdrage voor de rechthebbende van het naburig recht. Uitvoerende artiesten en de producent van de CD en losse tracks hebben daar recht op.
Het poppodium of festival waar je speelt wordt dus door 2 instanties bezocht om vergoedingen te innen; BUMA voor de auteursrechten van de scheppende artiest, en SENA voor de naburige rechten van de uitvoerende artiesten en producer.
Het enige moment dat de drummer en de gitarist iets zien aan geld is gage wanneer ze optreden en naburig recht als de opgenomen werken openbaar worden vertoont. Voor de rest komen zij er schraal vanaf bij succes van een band waarbij de componist en tekstschrijver ook bandleden zijn.
| Scenario 1 | tekstschrijver | componist | ||
| zanger | bassist | gitarist | drummer | |
| Naburig recht openbaar afspelen mechanische muziek | ||||
| naburig recht optredens | ||||
| Auteursrecht optredens | ||||
| Auteursrechten openbaar afspelen mechanische muziek | ||||
| gage optredens | ||||
| vergoeding label voor uitvoerende artiest bij opname | ||||
| Reproductie rechten | ||||
| Scenario 2 | tekstschrijver | componist | ||
| zanger | bassist | gitarist | drummer | |
| Naburig recht openbaar afspelen mechanische muziek | ||||
| Auteursrecht optredens | ||||
| Auteursrechten openbaar afspelen mechanische muziek | ||||
| gage optredens | ||||
| vergoeding label voor uitvoerende artiest bij opname | ||||
| Reproductie rechten |
Publishing rechten komen later aan de orde.
Deel 2: Eerst enkele begrippen begrijpen. (concept)
Met klem wil ik erbij zeggen dat dit de uitleg is die ik gevonden heb en daar mijn beredenering op los gelaten, de informatie die hieronder staat hoeft dus niet te kloppen. Het is een uitleg zoals ik denk dat het is, ook ik weet sommige dingen niet zeker maar hoop deze gaande weg steeds zekerder te krijgen. Hierbij is hulp en aanvulling van buitenaf zeer welkom om zo met behulp van meerdere de informatie kloppend te krijgen. Aanvullingen en correcties ontvang ik graag middels commentaren, hierna zal ik dit verwerken in de uitleg.
Om de lezer en mezelf duidelijk te maken welke info een feit zijn volgens mijn beleving is deze tekst groen gemaakt. Gedachten gangen en interpretaties waar ik niet zeker van ben zijn in het blauw. Om de zaken wat te verhelderen werk ik met casussen om duidelijk te krijgen wat de gevolgen zijn of kunnen zijn in de praktijk, deze tekst staat gewoon in het zwart. Uiteindelijk is het de bedoeling dat alle tekst groen en zwart worden.
De uitleg in deze blog is niet bedoeld als een Doe-Het-Zelf handleiding, maar is bedoeld om meer te weten over de materie zodat je weet waar de anderen over praten. Zodat je beter voorbereid bent.
Om de materie beter te gaan begrijpen is het handig om enkele begrippen en werkwijzen duidelijk te krijgen. Om te beginnen met de basis; de verschillende rechten die er zijn en wat deze inhouden. Ik ben op zoek gegaan naar verduidelijking en ben gekomen tot de hierna volgende info:
dinsdag 2 november 2010
Deel 1: Hoe zit dat nou in de muziek bizniz?
Als band begin je soms gewoon omdat je het leuk vind om muziek te maken en af en toe eens op te treden. Andere beginnen en hebben een ambitie om platen uit te brengen en door te breken. Beide bands kunnen op den duur geconfronteerd worden met een platen maatschappij, platen die uitkomen, auteursrecht en de hele santenkraam die muziek bizniz heet.
Het enige waar je jezelf tot dan druk om gemaakt hebt is muziek maken en zo nu en dan een optreden, in het begin regel je dat zelf. Lekker simpel en geen gedoe, boeking binnen slepen, bedrag afspreken, spelen, betaald krijgen en met die poen in de pocket naar huis. Niemand die daar tussen zit waarmee je percentages afspreekt. Misschien doet een boekingskantoor je boekingen, ook dan is alles nog redelijk overzichtelijk. In de meeste gevallen knalt het boekingskantoor er een percentage bovenop maar dat was het voor een groot gedeelte dan wel. Of je moet er in gestonken zijn om bepaalde bepalingen te tekenen waardoor je ramvast zit aan dat kantoor en met een mes op je keel. Helaas zijn die er ook teveel.
Terwijl je zo lekker bezig bent als band, zie je de optredens groter worden, sta je niet meer voor consumptiebonnen in een jongerencentrum of dorpsfeest maar wordt je gevraagd om als voorprogramma te spelen bij een poppodium of een middelgroot festival in de regio. Overal waar je komt valt je optreden op en weten veel mensen het te waarderen. Je wordt gevraagd door nog grotere festivals en zelfs landelijke festivals. En daar sta je dan BAM, en nu? Om verder te komen moet je releasen om bekender te worden onder een groter publiek, zodat andere DJ’s je plaat gaan draaien, mensen je nummers willen kopen en dat er mensen naar jou optreden komen kijken. Nu kom je in aanraking met het oerwoud die de muziek bizniz heet.
Alles is nieuw en onbekend. Er wordt gesproken over rechten hier en rechten daar. Kosten hier en kosten daar. En iedereen kan je helpen maar willen daarvoor allemaal een percentage van zaken waar je amper benul van hebt. Hier wordt wat gepakt, daar wordt wat gepakt en hier wordt wat van daar gepakt. Al snel begint het allemaal te duizelen en ben je weken bezig met zaken te proberen te begrijpen i.p.v. muziek maken. Zo’n band zijn wij ook.
Wij zijn ook in gesprek gegaan met een label, publisher, boekingskantoor en een management buro om de carrière van de band verder uit te bouwen. Voor ons gevoel stonden we stil in onze ontwikkeling, we moeten nodig tracks gaan uitbrengen die ook nog eens op een professionele manier opgenomen en afgemixt is. Je hebt dan een label nodig die hem ook nog eens uit wil brengen afijn de hele rambam.
Al vanaf het begin behartig ik de belangen van deze band en ben als ware ook een bandlid. Één van mijn taken is om de band te behoeden voor hun naïviteit en goedgelovigheid. Voor mijzelf is ook alles vrij nieuw en probeer ik zoveel mogelijk te leren en te begrijpen om de band te behoeden voor grove fouten. Maar ook om de band duidelijk te kunnen maken hoe zaken in elkaar steken en wat voor consequenties dat kan hebben voor de band, om zo de goed mogelijke beslissingen te nemen. Het grootste probleem is om achter informatie te komen hoe het allemaal werkt. Ook ik heb daarmee te maken. Aan een gesprekstafel voel ik me een niet wetend lulletje rozenwater in deze totaal eigen wereld. Om meer te begrijpen van deze materie ben ik op zoek gegaan naar vooral begrijpelijke informatie.
Als informatiebron heb ik tot nu toe gebruikt:
- Het boek Musiconomie van Ton Lamers
- Het boek Start & run your own record label van Daylle Deanna Schwartz
- Internet
Om het voor mezelf op een rijtje te krijgen en te begrijpen ben ik aantekeningen gaan maken in begrijpelijke taal. Ook om zo straks de bandleden uit te kunnen leggen wat en hoe zodat ze zo goed mogelijk weten waar ze mee bezig zijn. Terwijl ik hiermee bezig ben bedacht ik me dat ik vast niet de enige ben die op zoek is naar deze informatie. Ook zit ik zelf met vragen waarbij anderen mij zouden kunnen helpen en omdat ik toch bezig was om het op te schrijven leek het me wel een goed idee om er een blog aan te gaan wijden.
Abonneren op:
Posts (Atom)